Често поставувани прашања (FAQ)
Често поставувани прашања (FAQ)
Телефонски броеви за контакт за информации за Попис 2021 при Министерството за надворешни работи:
075 268 732 (редовна линија, Viber, WhatsApp)
075 268 745 (редовна линија, Viber, WhatsApp)
Броеви за контакт од Државен завод за статистика
071 48 33 13 (редовна линија, Viber, WhatsApp) - за македонски јазик
071 48 32 91 (редовна линија, Viber, WhatsApp) - за албански јазик
Корисни линкови за ПОПИС 2021:
Пописот на населението, домаќинствата и становите се дефинира како статистичка операција со која во редовни временски интервали (најчесто на десет години) се врши официјално пребројување на населението на територијата на земјата, од нејзините најмали географски територијални единици (за потребите на Пописот, т.н пописни кругови (ПК)), до ниво на држава, заедно со дефинираните демографски, образовни, економски и социјални карактеристики на населението.
Пописот на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија ќе се спроведе во периодот од 1 до 21 април 2021година (критичен момент 31 март 2021 година, во 24:00 часот).
Надлежностите на МНР во однос на Пописот на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021, произлегуваат од член 23 од Законот за Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 година („Службен весник на Република Северна Македонија” бр.19/2021), со цел обезбедување единствени принципи за организирање на попишувањето и единствена примена на пописната методологија при попишувањето.
Обврските на МНР се наведени во Упатството за самопопишување/саморегистрација на лицата упатени на служба во дипломатско-конзуларните претставништва на Република Северна Македонија и членовите на нивните семејства, што го донесуваат директорот на ДЗС и министерот на МНР, а ќе се спроведе од 1 до 15 март 2021 година.
Државниот завод за статистика, (ДЗС) во соработка со Министерството за надворешни работи (МНР) во рамките на своите надлежности утврдени со Законот за Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија во 2021 година (во понатамошниот текст: Закон за Попис), во периодот од 1 до 15 март 2021 година, го организираат претходното самопопишување на лицата упатени во дипломатско-конзуларните претставништва на Република Северна Македонија во странство, како и на членовите на нивните семејства кои со нив престојуваат во странство.
Со претходното попишување на овие лица, пред времето во кое редовно ќе се врши попишувањето, (од 1 до 21 април 2021 година), се овозможува и за оваа категорија на лица – единици на Пописот да се обезбеди целосен опфат, бидејќи во времето на Пописот ќе бидат отсутни од своето местото на (вообичаено) живеење, во Република Северна Македонија, а сè со цел:
1. ЕДИНИЦИ (ЛИЦА) КОИ ЌЕ СЕ ОПФАТАТ СО ПРЕТХОДНОТО САМОПОПИШУВАЊЕ
Во согласност со член 23 од Законот за Попис, лица-единици на Пописот кои ќе се опфатат со претходното самопопишување се:
- лицата кои имаат место на вообичаено живење во Република Северна Македонија, а за време на спроведувањето на Пописот се на служба во дипломатско-конзуларните претставништва на Република Северна Македонија во странство, како и членовите на нивните семејства кои со нив престојуваат во странство.
2. КРИТИЧЕН МОМЕНТ И ПЕРИОД НА СПРОВЕДУВАЊЕ НА ПОПИСОТ
Пописот на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија ќе се спроведе во периодот од 01 до 21 април 2021 година.
Податоците при самопопишувањето ќе се запишат според состојбата на ден 31 март 2021 година во 24:00 часот, односно на полноќ, меѓу 31 март и 01 април 2021 година. Тој временски пресек, во статистиката, се нарекува “критичен момент на Пописот”.
НАПОМЕНА: Попишувањето на лицата наведени во точка еден од ова Упатство ќе се спроведе, во периодот од 01 март до 15 март 2021 година, според очекуваната состојба во критичниот момент (31 март 2021 година во 24:00 часот).
3. ОРГАНИ НАДЛЕЖНИ ЗА СПРОВЕДУВАЊЕ НА САМОПОПИШУВАЊЕТО
За организирање на претходното самопопишување, МНР треба да обезбеди:
- Список на лицата кои во време на Пописот се на служба во дипломатско-конзуларните претставништва (ДКП) на Република Северна Македонија во странство, како и членовите на нивните семејства кои со нив престојуваат во странство.
- Список на седиштата на ДКП во земјите каде што лицата се наоѓаат на служба.
- Именување на одговорни лица за контакт, од страна на министерот на МНР, кои ќе даваат поддршка за спроведување на претходното самопопишување на оваа кaтегорија на лица – единици на Попис, во странство.
За спроведување на претходното самопопишување, ДЗС треба да се обезбеди:
- Функционалност на пописната апликацијата за самопопишување;
- Именување на одговорни лица за контакт, од страна на директорот на ДЗС, кои ќе даваат методолошко-техничка поддршка за спроведување на претходното самопопишување.
- Упатство за спроведување на самопопишувањето/ саморегистрацијата на лицата на служба во дипломатско-конзуларните претставништва (ДКП) на Република Северна Македонија во странство како и членовите на нивните семејства кои со нив престојуваат во странство.
Министерството за надворешни работи, покрај обврските кои произлегуваат од член 23 од Законот за Попис, има уште една многу важна улога во спроведувањето на самопопишувањето на лицата - единици на Попис кои престојуваат во странство по која било основа, а тоа е споделување на медиумската кампања и мотивирање на лицата за самопопишување/саморегистрација, отсутни во странство: на работа во Обединетите нации и нејзините организации, претставништва или претставници на стопанските комори во странство, деловните единици во странство, воени претставници на Армијата на Република Северна Македонија во странство и студентите и граѓаните што се ангажирани од страна на Република Северна Македонија врз основа на меѓународна, техничка и друга соработка, како и членовите на нивните семејства/ домаќинствата што престојуваат во странство со наведените лица.
Исто така, овде спаѓаат и сите лица - државјани на Република Северна Македонија кои по која било основа престојуваат во странство, без оглед на должината на нивниот престој.
Оваа активност ќе се спроведе во периодот од 1 март до 21 април 2021 година.
Министерството за надворешни работи и сите дипломатско-конзуларни претставништва на Северна Македонија во странство се поттикнуваат да ги искористат сите можни канали за споделување на информации за Пописот и самопопишувањето. Се препорачува да се искористат сите контакти со здруженија на граѓани, верски здруженија, здруженија на студенти, со цел колку што е можно поголем број на државјани на Северна Македонија кои престојуваат во странство да се самопопишат. Целта на оваа активност е да се добијат податоци за лицата кои се отселиле, како и нивната демографска, образовна и економско-социјална структура, од каде се иселиле и во кој период. Овие податоци се од исклучителна важност за анализа и изработка на стратегии и политики за спречување или барем намалување на емиграциониот бран и планирање на развојни политики кои ќе овозможат услови за нивно враќање во татковината.
Државниот завод за статистика преку својата медиумска кампања ќе посвети особено внимание на оваа извонредно важна целна група, а преку МНР и дипломатско-конзуларните претставништва во странство, нивните веб-страници и канали на социјалните медиуми, ќе се обиде да допре до овие луѓе и да ги потсети дека иако се отселиле од татковината, сепак се дел од неа и со самопопишувањето даваат свој придонес за идниот развој на земјата од која потекнуваат.
4. НАЧИН НА САМОПОПИШУВАЊЕ /САМОРЕГИСТРАЦИЈА
Самопишувањето на лицата во дипломатско-конзуларните претставништва на Република Северна Македонија во странство, се врши преку пописната апликација до која може да се пристапи преку следниве веб-страници:
Самопопишувањето подразбира пополнување на пописната апликација од страна на самото лице кое е единица на попис.
Податоците за домаќинството ги дава полнолетен член во домаќинството кому податоците му се најмногу познати, а за децата до 15 години, еден од родителите, посвоителот или старателот.
Лицето кое ги дава одговорите за Пописот е должно на сите прашања да даде точни и целосни податоци.
Клучот за спроведување на попишувањето е Единствениот матичен број на граѓанинот –ЕМБГ на лицето кое се попишува.
Единствениот матичен број на граѓанинот – ЕМБГ на лицето кое се попишува, се презема од соодветен документ: лична карта, патна исправа извод од матичната книга на родените или др. документ.
5. ЗАШТИТА НА ПОДАТОЦИТЕ ОД ПОПИСОТ
Личните податоци прибрани со Пописот претставуваат доверливи податоци и ќе се користат само за статистички цели. Тие подлежат на посебна заштита која ќе биде обезбедена во сите фази на реализација на Пописот (прибирање, контрола, внес, обработка и дисеминација), а во согласност со одредбите на, а во согласност со одредбите на Законот за Попис, Законот за државната статистика и прописите од областа на заштита на личните податоци.
(дефинициите за домаќинство и семејство се објаснати подолу во ова Упатство
6. РЕДОСЛЕДОСЛЕДНОСТ ПРИ САМОПОПИШУВАЊЕТО/ САМОРЕГИСТРАЦИЈАТА
За Лицето/та наведени во точка 1 од ова Упатство, кои престојуваат сами во странство (самечко домаќинство) или престојуваат заедно со членовите на нивните домаќинства/ семејства (повеќечлено домаќинство), самоопишувањето се одвива по следниот редослед:
Ø Адресни и идентификациски податоци – Екран 1;
Ø Миграции- Екран 2;
Ø Брачна состојба и етнокултурни карактеристики (етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик) - Екран 3
Ø Образовни карактеристики- Екран 4
Ø Економски карактеристики- Екран 5
Ø Средства за живеење - Екран 6 и
Ø Попреченост/ инвалидитет- Екран 7
6. Пописната апликација по својата содржина ( белезите за кои се прибираат податоци) е иста со пописната апликација што ќе се користи и при попишувањето во земјата, при што задолжително се применуваат технички и организациски мерки согласно со прописите од областа на заштитата на личните податоци.
Имате прашања и дилеми поврзани со COVID-19? На овој линк ќе можете да најдете одговори на најчесто поставуваните прашања поврзани со темата.
За лица постари од 27 години пасошот се издава со рок на важење од десет години, за лица на возраст од 4-27 години, пасошот се издава со рок на важење од 5 години, за лица до навршени 4 години живот, пасошот се издава со рок на важење од 2 години.
При поднесување на барањето за издавање на пасош од граѓанинот се земаат биометриски податоци- фотографија, отпечатоци од два прста, како и своерачен потпис во дигитална форма. За малолетни лица до 12-годишна возраст не се врши земање на отпечатоци од прсти.
За упис на новороденче и издавање на извод од матична книга на родени (за новороденче) потребни документи се:
НАПОМЕНА: Раѓањето на дете се пријавува во рок од 30 дена од денот на раѓањето, во матичното подрачје на кое се родило детето.
Треба да поднесете барање за запишување во книгата на родени и регистарот на државјани во матичната служба во местото на живеење на родителот кој е државјанин на Република Северна Македонија. Ако сте во странство, раѓањето треба да го пријавите во најблиската амбасада или во најблискиот конзулат на Република Северна Македонија.
http://www.mvr.gov.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=432
Заедно со барањето (формуларот) треба да ги поднесете следниве документи:
Забележете дека формуларот за запишување и формуларот за согласност се издаваат бесплатно во подрачната единица на Министерството за внатрешни работи.
По раѓањето, Вашето дете стекнува државјанство на Република Северна Македонија, доколку барем еден од Вас родителите е државјанин на земјата.
Односно, Вашето дете стекнува државјанство на Република Северна Македонија со потекло кога ќе бидат исполнети следниве услови:
Доколку вашето дете се роди во странство, а само еден од вас е државјанин на Република Северна Македонија, тогаш вашето дете ќе стекне државјанство, доколку:
Забележете дека, доколку другиот родител е непознат или со непознато државјанство, Вашето дете ќе стекне државјанство на Република Северна Македонија со потекло, независно од тоа каде е родено!
ДРЖАВЈАНСТВО е правна врска меѓу Вас и државата и не го означува Вашето етничко потекло
Согласно Уставот, државјанството на Република Северна Македонија е уредено со закон и не може да се одземе. Законот со кој се уредува државјанството е Законот за државјанството од 1992 година изменет и дополнет со Законот за изменување и дополнување на Законот за државјанството од 2004 година.
За запишување на дете во МКР (матичната книга на родените) на Република Северна Македонија потребно е:
Доколку планирате да останете подолго од три месеци, да се вработите или пак да студирате во временски период подолг од 90 дена, имајте предвид дека пред вашето заминување, мора да поднесете апликација за виза за долг престој, дозвола за престој или работна дозвола во амбасадата или конзулатот на земјата во која ќе патувате. Работа или престој во Шенген-зоната без претходно обезбедена национална дозвола за работа или престој се незаконски.
Не постојат дополнителни финансиски или административни услови кои треба да ги исполнуваат лицата кои поседуваат биометриски пасош за да патуваат слободно во земјите од Шенген-зоната. Меѓутоа, вообичаените услови за влез на сите државјани на други земји кои патуваат во Шенген-зоната се применуваат. На граничните премини, на патниците може да им бидат побарани докази дека располагаат со средства за тоа патување, како и со средства со кои ќе се издржуваат во текот на престојот во Шенген-зоната. На патниците, исто така, може да им биде побарано да покажат каде ќе престојуваат (на пример, хотелска резервација или адресата на која ќе престојуваат). Покрај тоа, патниците не треба да се сметаат за закана за јавниот ред, јавното здравје или внатрешната безбедност, и не треба да се лица за кои се доставени предупредувања за одбивање на нивниот влез во земјата (на пример заради претходно пречекорен период на престој или други причини).
Да. На државјанин на Република Северна Македонија може да не му биде одобрен влез во Шенген-зоната доколку не ги исполнува потребните услови. Во таков случај, засегнатиот има право на образложена одлука во писмена форма, издадена од овластен орган, како и право на жалба на одлуката што не го одложува нејзиното извршување.
Краткорочен престој е престој на странец со виза или без виза, во траење не подолго од 90 дена во кој било период од 180 дена, а кој период му претходи на секој ден на престојот, доколку со закон или со ратификуван меѓународен договор поинаку не е определено.
Не. Согласно со одлуката на ЕУ за либерализација на визниот режим со Република Северна Македонија донесена на 19 декември 2009 г., на македонските државјани им се овозможува безвизен влез и краткорочен престој до 90 дена, во период до 180 дена, во сите земји членки на Европската Унија, освен Велика Британија и Република Ирска. Одлуката ја применуваат и државите потписнички на Шенгенскиот договор: Исланд, Норвешка и Швајцарија.
Напоменуваме дека за влез во Велика Британија и Република Ирска е потребно да се обезбеди соодветна виза пред патувањето.
Ако често патувате во Шенген-зоната, ваша е одговорноста да го пресметате преостанатиот број на денови од шестмесечниот период. Оттаму, може да остварите повеќе кратки патувања, под услов дека времетраењето на сите тие патувања да не е подолго од вкупно 90 дена во период од 180 дена.
За престој подолг од 90 дена, потребно е државјаните на Република Северна Македонија да аплицираат за долгорочна виза или за дозвола за престој.
Државјани на Република Северна Македонија можат да патуваат со важечка лична карта во Албанија, Косово, Србија, Црна Гора и Босна и Херцеговина.
Согласно Законот за границите на ЕУ и земјите потписнички на Шенген договорот (Schengen Borders Code), странец кој има намера да престојува во земјите членки на ЕУ и Шенген, ќе влезе доколку поседува валидна патна исправа или друг документ пропишан за преминување на надворешната граница. Патната исправа треба да ги задоволува следниве критериуми: 1)да е важечка најмалку три месеци по планираниот датум на заминување на странецот од територијата на земјите членки на ЕУ и потписнички на Шенгенскиот договор и 2) да е издадена во претходните 10 години.
Од страна на некои прекуокеански држави при влез или за добивање виза се бара патната исправа да е важечка најмалку шест месеци по планираниот датум на заминување и затоа советуваме навремено да ја контактирате најблиската амбасада или конзулат на земјата што имате намера да ја посетите.